mikro denetleyiciler

15 Mayıs 2011 Pazar

MİKRODENETLEYİCİLER

Mikrodenetleyiciler pratik kullanımları az donanına gereksinim duymaları az enerji tuketmeleri kücük boyutları gibi birçok neden den dolayı bircok alanda kullanılmaktadır
Evlerimizde kullanıgımız çamaşır makinelerinden buzdolaoplarından tutun birçok robotik ve elekronik projede başarılı bir şekilde kullanılmaktadır

MİCROCHİP FİRMASININ BAZI MİKRO DENETLEYİCİLERİ

Bu mikrodenetleyiciler cok fazla kullnılırlar uygulana alanları nerede ise yok denecek kadar azdır. örnek programları internet ortamında cok fazla bulunabilecek bir mikrodenetleyicidir..Bu mikro denetleyicilere kısaca Pic denir ve bir cok modeli vardır bunlar içinde en çok kullanılan denetleyiciler arasında pic16f84, pic16f877, pic16f628 vardır. Bu denetleyiciler bazı özelliklerine farklılasarak üretilmiştir

Pic 16f877 ile kullanarak telefon ile uzaktan kontrol

Baskı Devre Şeması:

Alttan Görünüş:

Üstten Görünüş:

DTFM Tonu ile uzaktan cihaz kontrolü

DTFM ton kontrolü 8 adet her hangi bir devrenin ya da cihazın uzaktan kontrolünde kullanılabilir. Buradaki amaç telsizle ve ya telefonla uzaktan bir sistemin çalışmasını sağlayabilmektir.

Devrenin çalışması:

Telefondan ve ya telsizden çıkan DTMF ton sinyali bir amplifikatör yardımıyla genliği büyütüldükten sonra 100 n'luk kondansatörden geçerek 100 kW'luk dirençle CM8870 decoder entegresi tarafından 5 bitlik veriye dönüştürülür. Normal telefon DTMF'i için CM8870'e 3.574Mhz'li kristal takılmaktadır. Decoder'den çıkan 5 bitlik veri pic 16F877'nin portlarına aktarılır. Pic 16F877 tarafından klavyeden girilen değerle karşılaştırılır ve ilgili röleleri kontaklar.

pic16f877 için pic basic kodları:

PM_USED   EQU 1
INCLUDE "16F877.INC"

; Define statements.
#define  CODE_SIZE   8
#define  LCD_BITS      4
#define  LCD_DREG      PORTD
#define  LCD_DBIT      0
#define  LCD_RSREG   PORTE
#define  LCD_RSBIT   2
#define  LCD_EREG   PORTE
#define  LCD_EBIT   1
RAM_START         EQU 00020h
RAM_END           EQU 001EFh
RAM_BANKS         EQU 00004h
BANK0_START       EQU 00020h
BANK0_END         EQU 0007Fh
BANK1_START       EQU 000A0h
BANK1_END         EQU 000EFh
BANK2_START       EQU 00110h
BANK2_END         EQU 0016Fh
BANK3_START       EQU 00190h
BANK3_END         EQU 001EFh
EEPROM_START      EQU 02100h
EEPROM_END        EQU 021FFh
R0                EQU RAM_START + 000h
R1                EQU RAM_START + 002h
R2                EQU RAM_START + 004h
R3                EQU RAM_START + 006h
R4                EQU RAM_START + 008h
R5                EQU RAM_START + 00Ah
R6                EQU RAM_START + 00Ch
R7                EQU RAM_START + 00Eh
R8                EQU RAM_START + 010h
FLAGS             EQU RAM_START + 012h
GOP               EQU RAM_START + 013h
RM1               EQU RAM_START + 014h
RM2               EQU RAM_START + 015h
RR1               EQU RAM_START + 016h
RR2               EQU RAM_START + 017h
_CIKIS             EQU RAM_START + 018h
_DENET             EQU RAM_START + 019h
_UMUMI             EQU RAM_START + 01Ah
_PORTL             EQU PORTB
_PORTH             EQU PORTC
_TRISL             EQU TRISB
_TRISH             EQU TRISC
INCLUDE "REHA_~1.MAC"
INCLUDE "PBPPIC14.LIB"
MOVE?CB 007h, ADCON1
MOVE?CB 00Fh, TRISA
MOVE?CB 000h, TRISB
MOVE?CB 000h, PORTB
PAUSE?C 001F4h
LCDOUT?C 0FEh
LCDOUT?C 001h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 049h
LCDOUT?C 059h
LCDOUT?C 049h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 047h
LCDOUT?C 055h
LCDOUT?C 04Eh
LCDOUT?C 04Ch
LCDOUT?C 045h
LCDOUT?C 052h
LCDOUT?C 0FEh
LCDOUT?C 0C0h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 044h
LCDOUT?C 054h
LCDOUT?C 04Dh
LCDOUT?C 046h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 04Bh
LCDOUT?C 04Fh
LCDOUT?C 04Eh
LCDOUT?C 054h
LCDOUT?C 052h
LCDOUT?C 04Fh
LCDOUT?C 04Ch
LABEL?L _YENILE
AND?BCB PORTA, 00Fh, _UMUMI
CMPEQ?BCL _UMUMI, 000h, _YENILE
CMPGE?BCL _UMUMI, 009h, L00002
GOSUB?L _TABLO
OR?BBB PORTB, _CIKIS, PORTB
LCDOUT?C 0FEh
LCDOUT?C 001h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUTD?B _UMUMI
LCDOUT?C 02Eh
LCDOUT?C 04Bh
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Eh
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Ch
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Bh
LCDOUT?C 054h
LCDOUT?C 049h
LCDOUT?C 046h
LCDOUT?C 0FEh
LCDOUT?C 0C0h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 04Bh
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Eh
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 026h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 042h
LCDOUT?C 045h
LCDOUT?C 052h
LCDOUT?C 048h
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Eh
LABEL?L _DNTL
AND?BCB PORTA, 00Fh, _DENET
LXOR?BBL _UMUMI, _DENET, _YENILE
GOTO?L _DNTL
CMPNE?BCL _UMUMI, 00Ah, L00004
MOVE?CB 000h, PORTB
LCDOUT?C 0FEh
LCDOUT?C 001h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 054h
LCDOUT?C 055h
LCDOUT?C 04Dh
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 04Bh
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Eh
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Ch
LCDOUT?C 04Ch
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 052h
LCDOUT?C 0FEh
LCDOUT?C 0C0h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 050h
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 053h
LCDOUT?C 049h
LCDOUT?C 046h
LABEL?L L00004
CMPNE?BCL _UMUMI, 00Bh, L00006
LABEL?L _SRGL
PAUSE?C 001h
AND?BCB PORTA, 00Fh, _DENET
GOTO?L _SRGL
LABEL?L _PASIF_Y
LCDOUT?C 0FEh
LCDOUT?C 001h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 048h
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Eh
LCDOUT?C 047h
LCDOUT?C 049h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 04Bh
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Eh
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Ch
LCDOUT?C 0FEh
LCDOUT?C 0C0h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 04Bh
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 050h
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 054h
LCDOUT?C 049h
LCDOUT?C 04Ch
LCDOUT?C 053h
LCDOUT?C 049h
LCDOUT?C 04Eh
LABEL?L _PASIF_BEK
AND?BCB PORTA, 00Fh, _DENET
ASM?
   NOP
ENDASM?
CMPEQ?BCL _DENET, 000h, _PASIF_BEK
AND?BCB PORTA, 00Fh, _UMUMI
GOSUB?L _TABLO
AND?BBB PORTB, _CIKIS, _DENET
CMPEQ?BCL _DENET, 000h, _GEC
XOR?BBB PORTB, _CIKIS, PORTB
LCDOUT?C 0FEh
LCDOUT?C 001h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUTD?B _UMUMI
LCDOUT?C 02Eh
LCDOUT?C 04Bh
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Eh
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Ch
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 050h
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 053h
LCDOUT?C 049h
LCDOUT?C 046h
LCDOUT?C 0FEh
LCDOUT?C 0C0h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 045h
LCDOUT?C 052h
LCDOUT?C 04Bh
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Eh
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 026h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 042h
LCDOUT?C 045h
LCDOUT?C 052h
LCDOUT?C 048h
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Eh
GOTO?L _SRGL2
LABEL?L _GEC
LCDOUT?C 0FEh
LCDOUT?C 001h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 042h
LCDOUT?C 055h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 04Bh
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Eh
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 04Ch
LCDOUT?C 0FEh
LCDOUT?C 0C0h
LCDOUT?C 002h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 020h
LCDOUT?C 050h
LCDOUT?C 041h
LCDOUT?C 053h
LCDOUT?C 049h
LCDOUT?C 046h
LABEL?L _SRGL2
AND?BCB PORTA, 00Fh, _DENET
LXOR?BBL _UMUMI, _DENET, _YENILE
GOTO?L _SRGL2
LABEL?L L00006
PAUSE?C 004h
GOTO?L _YENILE
LABEL?L _TABLO
LOOKUP?BCLB _UMUMI, 009h, L00001, _CIKIS
LURET?C 000h
LURET?C 001h
LURET?C 002h
LURET?C 004h
LURET?C 008h
LURET?C 010h
LURET?C 020h
LURET?C 040h
LURET?C 080h
LABEL?L L00001
RETURN?
END

pic16f877 ile çizgi izleyen robot

Sensörler yardımı ile çizgi takip eden araba

Deney Amacı: PIC 16F877 programlanması ve elektronik devre dizaynı

Deney Mazemeleri:

*3 adet sensör

*1adet opamp entegresi

* 1adet sensör hassasiyet ayar düğmesi

*1adet kristal osilatör

*1 adet reset düğmesi

*3 adet led

*1adet 16f877 pic

*2 adet güç transistörü

*2 adet 22 ohm 1waat drenç

*2 adet bc 256 transistör

*4 adet mercimek kondansatör

*8 adet drenç

*2 adet kondansatör

*1 adet çift motorlu oyuncak araba

Deneyin yapılışı: Baskı devresi çizili olan kağıdı bakır plakaya yapıştırarak yada bakı kalemi ile bakır plaka çizilerek devre şeması çıkarılır.Hazırlamış olduğumuz karışımın (tuz ruhu ,phidrol) içine atarak bakır levhada sadece devre şemasının kalana kadar bekletiriz.Dikkat etmemiz gereken husus karışımın ayarını iyi yapmak, baskıdaki çizgilerin(devre yolları) birleşmemesi ve silinmemesidir.Devreyi bakır plakaya çıkardık dan sonra gerekli yerlerden delinerek lehimleme kalır.Burada da doğru yönde dikkat etmek gerekir.

PİC’e aşağıdaki programı yükleyip yerine takarız.

LIST P=16F877

INCLUDE "P16F877.INC"

__CONFIG(_WDT_OFF&_XT_OSC&_PWRTE_ON&_CP_OFF)

START

BSF STATUS,5

CLRF TRISC

MOVLW H'07'

MOVWF TRISE

MOVLW H'07'

MOVWF ADCON1

BCF STATUS,5

CLRF PORTC

MOVLW H'FF'

MOVWF PORTE

DONGU

BTFSS PORTE,0

CALL DUZ

BTFSS PORTE,1

CALL SAG

BTFSS PORTE,2

CALL SOL

GOTO DONGU

SAG

MOVLW H'02'

MOVWF PORTC

RETURN

SOL

MOVLW H'01'

MOVWF PORTC

RETURN

DUZ

MOVLW H'03'

MOVWF PORTC

RETURN

END

Sensörler beyaz renge duyarlı olduğu için siyah zemin üzerine beyaz çizgi(sensörlerin plakasının genişliğinde) çizilir.Dönüşler ani olmazsa verim daha iyi olur.Sağa dönmek için sol motor ,Sola dönmek için sağ motor dönmeli, iler içinde her iki motorda aktif olmalıdır..

Sonuç:Böyle bir robot yamak için pic 16f877’nin programlamasını,elektronik malzemelerin hakkında her türlü bilgiyi,baskı devre yapımını öğrenmiş olduk…

PİC BASİC

mikrodenetleyicileri programlamak için geliştirlen bu dil ile kolaylıkla yazılımları hazırlayabilirsiniz. Bu derleyicinin demo (kod sınırlaması) sürümünü  BURAYA TIKLAYARAK indirebilirsiz.

picbasic ile yazılmıs pic16f628 için bir yazılım örneği:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
PORTA = 0
PORTB = 0
TRISA=000001   'A portu A.0 giriş diğerleri çıkış yapıldı.
TRISB=000000   'B portu tamamı çıkış yapıldı.
'-----------------------------------------------------------------
@ DEVICE pic16F628                      'işlemci 16F628
@ DEVICE pic16F628, WDT_on              'Watch Dog timer açık
@ DEVICE pic16F628, PWRT_ON             'Power on timer açık
@ DEVICE pic16F628, PROTECT_OFF         'Kod Koruma kapalı
@ DEVICE pic16F628, MCLR_OFF             'MCLR pini kullanılıyor.
@ DEVICE pic16F628, INTRC_OSC_NOCLKOUT 'Dahili osilatör kullanılacak
'---------------------------değişkenler------------------------------
AL     VAR BYTE
GIRIS VAR PORTA.0
ROLEA VAR PORTB.0
ROLEB VAR PORTB.1
LEDA   VAR PORTB.6
LEDB   VAR PORTB.7
'-----------------------------B A Ş L A N G I Ç ---------------------------
CMCON = 7
Clear _

pause 500
PORTB = 0 'tüm çıkışlar low seviyesinde
'-------------------------------------------------------------------------------
BASLA:
       SerIn2 GIRIS, 396, [WAIT ("ETE"),AL]

       If AL = 88 Then
          TOGGLE LEDA
          TOGGLE ROLEA
       End If

       If AL = 66 Then
          TOGGLE LEDB
          TOGGLE ROLEB
       End If
       pause 200
       GoTo BASLA
End

PİC C

pic c de mikrodenetleyiciler için tasarlanmıs bir yazılım geliştirme ortamıdır bu pic basic e oranla biraz daha zor dur kullanıcının amacına göre farklılık gösterebilir pic basic ile yazılan bi kod pic c ile de yapılabilir fakat tabiki de aynı kodlar ile değil.her derleyicinin kendine özgü bir yazım kuralı ve komut isimleri vardır.
pic c yi geliştiren bazı yazılım sirketlerinden en çok kullanılanlar CCS PİC C ve HI-TECH programlarıdır bunlar lisanslı programlardır demo sürümlerini ücretsiz kullanabilirsiz.

pic c ye örnek bir program

#include <pic.h>
#include "Delay.c"
void interrupt isr(void)
{
if(RB1==0)
RB2=1;
else
RB3=1;
DelayMs(5);
INTF=0;
}
void main(void)
{

TRISA=0X00;
TRISB=0b00000011;
INTEDG=1;
INTE=1;
GIE=1;
while(1)
PORTB=0;
}

PİC ASEMBLY

Çift döngülü zaman geciktirme alt programına örnek program. PortB’ye bağlı olan tüm LED’leri belirli zaman aralıklarıyla yakıp-söndürür

LIST P=16F628A
INCLUDE "P16F628A.INC"
__CONFIG _XT_OSC & _WDT_OFF & _PWRTE_ON & _MCLRE_ON & _BODEN_OFF & _LVP_OFF & _DATA_CP_OFF & _CP_OFF
;----------------------------------------------------------
SAYAC1     EQU H'20' ;SAYAC1 saklayıcısının adresi
SAYAC2     EQU H'21' ;SAYAC2 saklayıcısının adresi
                    CLRF PORTB ;PortB'yi sıfırla
                    BANKSEL TRISB ;BANK1'e geç
                    CLRF TRISB ;PortB'nin tüm uçları çıkış
                   BANKSEL PORTB ;BANK0'a geç
TEKRAR
                   MOVLW h'00'
                   MOVWF PORTB
                   CALL GECIKME
                   MOVLW h'FF'
                   MOVWF PORTB
                   CALL GECIKME
                   GOTO TEKRAR
GECIKME  ;Alt program başlangıcı
                  MOVLW h'FF' ;Dış döngü (M sayısı)
                  MOVWF SAYAC1
DONGU1
                  MOVLW h'FF' ;İç döngü (Nsayısı)
                  MOVWF SAYAC2
DONGU2
                  DECFSZ SAYAC2, F
                  GOTO DONGU2
                  DECFSZ SAYAC1, F
                  GOTO DONGU1
                  RETURN
                 END

BTFSC ve BTFSS komutlarının çalışmasını gösteren program. PortA’nın 0. bitine bağlı butona basınca PortB’nin 0. bit’indeki LED’i söndürür, PortA’nın 4. bit’indeki butona basınca da aynı LED’i yakar.

LIST P=16F628A
INCLUDE "P16F628A.INC"
__CONFIG _INTRC_OSC_NOCLKOUT & _WDT_OFF & _PWRTE_ON & _MCLRE_ON & _BODEN_OFF & _LVP_OFF & _DATA_CP_OFF & _CP_OFF
;----------------------------------------------------------
                         ORG  h'0000'
                         CLRF  PORTB  ;PORTB'ye bağlı LED'leri söndür
                         BANKSEL TRISB  ;BANK1'e geç
                       MOVLW b'11111110' ;W saklayıcıya h'08' yükle
                         MOVWF TRISB  ;RB0 çıkış diğerleri giriş
                         MOVLW b'11111111' ;W saklayıcıya h'FF' yükle
                         MOVWF TRISA  ;PORTA uçlarının tümü giriş
                       BANKSEL PORTB  ;BANK0'a geç
                         MOVLW h'07'  ;W saklayıcıya b’00000111’ yükle
                         MOVWF CMCON  ;PORTA girişleri dijital I/O
TEST_PORTA
                         BTFSS PORTA,0  ;A port’unun 0. bit’ini test et
                         BCF  PORTB,0  ;"0"sa PORTB.0'daki LED'i söndür
                         BTFSS PORTA,4  ;A port’unun 4. bit’ini test et
                        BSF  PORTB,0  ;"0"sa PORTB.0'daki LED'i yak
                        GOTO TEST_PORTA ;PORTA'yı tekrar test et
                        END

Genel olarak pic komut setlerti

SUBWF f,d
Subract W from f
f den w yi çıkart

SWAPF f,d
Swap nibles in
f
F nin 4 lü bitlerinin
yerini değiştir

XORWF f,d
Exclusive OR w with F
w ile f ye EXOR işlemi yap

ADDLW k
Add literal and w
k yı w ye ekle

ANDLW k
And literal with k
k yı w ile And le

CALL k
Call subroutine k
k altyordamını çağır

CLRWDT
Clear Watchdog Timer
watchdog Timer temizle

GOTO k
Goto address k
k etiketine git

IORLW k
Inclusive or literal k with w
w ile k yı IOR la

MOVLW k
Move literal k to w
k yı w ye taşı

RETFIE
Return from interrupt
kesmeden dön

RETLW k
Return with literal in
w
k yı w ye yükle ve dön

RETURN

Return from subroutine
Altyordamdan dön

SLEEP
Go into standby mode
Yat uyu, heç bişeycik yapma

SUBLW k
Subtract w from literal k
w yi k dan çıkart

EXORLW k
Exclisive OR literal k with W
k yı w ile Exor la